Wielu ludzi nie wie, co to kwaśne deszcze, co je powoduje i jak się one tworzą. Warto jednak się tego dowiedzieć i mieć świadomość, czym one są.
Kwaśnym deszczem jest deszcz, który został zakwaszony przez niektóre zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu. Kwaśny deszcz to opadanie kwasów, które może występować w wielu postaciach. Wilgotne jego postaci to deszcz, śnieg, lub mgła, które stały się bardziej kwaśne niż normalnie. Z suchymi postaciami mamy do czynienia podczas opadania kwaśnych gazów i cząstek pyłu.
Zarówno mokre, jak i suche jego postaci mogą być przenoszone przez wiatr, czasami na bardzo duże odległości. Opady kwasów w mokrych i suchych postaciach spadają na budynki, samochody i drzewa i mogą powodować kwaśność jezior. Kwasy w suchej postaci mogą być wdychane przez ludzi i mogą powodować problemy zdrowotne u niektórych osób.
A jak powstają kwaśne deszcze?
Otóż kwaśny deszcz tworzy się w wyniku reakcji chemicznej, która rozpoczyna się, gdy związki takie jak dwutlenek siarki i tlenki azotu są uwalniane do powietrza. Substancje te mogą podnosić się bardzo wysoko do atmosfery, gdzie mieszają się i reagują z wodą, tlenem i innymi substancjami chemicznymi, tworząc bardziej kwaśne zanieczyszczenia, znane właśnie jako kwaśne deszcze.
Dwutlenek siarki i tlenki azotu rozpuszczają się bardzo łatwo w wodzie i mogą być przenoszone bardzo daleko przez wiatr. W rezultacie te dwa związki mogą pokonywać duże odległości, i stawać się częścią deszczu, deszczu ze śniegiem i mgły, których doświadczamy w niektóre dni.
Główną przyczyną kwaśnych deszczy jest nic innego, jak aktywność człowieka. W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci ludzie uwolnili do powietrza tak wiele różnych substancji chemicznych, że zmienili mieszankę gazów w atmosferze. Elektrownie uwalniają większość dwutlenku siarki i znaczną część tlenków azotu podczas spalania paliw kopalnych, takich jak węgiel, do produkcji energii elektrycznej. Ponadto spaliny samochodów, ciężarówek i autobusów uwalniają do atmosfery tlenki azotu i dwutlenek siarki. Te właśnie zanieczyszczenia powodują kwaśne deszcze.
Kwaśny deszcz jest też powodowany reakcjami zachodzącymi w środowisku naturalnym. Podstawą natury jest równowaga i chociaż niektóre opady są naturalnie kwaśne, a poziom pH wynosi około 5,0, działalność człowieka znacznie pogorszyła sytuację. Normalne opady atmosferyczne, takie jak deszcz, deszcz ze śniegiem lub śnieg, reagują z alkalicznymi chemikaliami lub materiałami nie kwasowymi, które można znaleźć w powietrzu, glebach, skałach, jeziorach i strumieniach.
Reakcje te zazwyczaj neutralizują naturalne kwasy. Jednakże, jeśli opady stają się zbyt kwaśne, mogą one nie być w stanie zneutralizować wszystkich kwasów. Z biegiem czasu te neutralizujące elementy środowiska mogą zostać wyeliminowane przez kwaśne deszcze. Może to spowodować uszkodzenie upraw, choroby drzew i zwierząt, czy zatrucie jezior i rzek.
Kwaśny deszcz może być wyjątkowo szkodliwy dla lasów. Kwaśny deszcz, który przedostaje się do ziemi, może rozpuszczać składniki odżywcze, takie jak magnez i wapń, których drzewa potrzebują, by być zdrowe. Kwaśny deszcz powoduje również uwalnianie aluminium do gleby, co utrudnia drzewom pobieranie wody. Drzewa, które znajdują się w regionach górskich na wyższych wysokościach, takich jak świerki lub jodły, są najbardziej narażone, ponieważ są wystawione bezpośrednio na kwaśne chmury i mgłę, które zawierają znacznie większe ilości kwasu niż deszcz lub śnieg. Kwaśne chmury i mgła usuwają ważne składniki odżywcze z ich liści i igieł.
Kwaśne deszcze niszczą również jeziora i strumienie. Bez zanieczyszczeń i kwaśnych deszczy większość jezior i strumieni miałaby poziom pH bliski 6,5. Kwaśne deszcze spowodowały jednak, że wiele jezior i strumieni ma znacznie niższy poziom pH. Ponadto, aluminium uwalniane do gleby ostatecznie trafia do jezior i strumieni. Niestety, wzrost kwasowości i zawartości glinu może być śmiertelny dla fauny wodnej, w tym fitoplanktonu, jętek, pstrąga tęczowego, żab, salamander, raków i innych stworzeń.
Kwaśne deszcze mogą powodować problemy zdrowotne także u ludzi
Zanieczyszczenia powietrza, takie jak dwutlenek siarki i tlenki azotu, mogą powodować u człowieka choroby układu oddechowego, takie jak astma lub przewlekłe zapalenie oskrzeli czy zapalenie płuc. Może nawet utrudniać oddychanie i powodować trwałe uszkodzenie płuc. Jednak pływanie w kwaśnym jeziorze lub styczność z kwaśną wodą, nie jest bardziej szkodliwa dla ludzi niż pływanie lub używanie czystej wody.
